First e-Newsletter of Bharuch Nature Club

Volume #1                 May 2013

Welcome to Bharuch Nature Club

પ્રસ્તાવના:
 નમસ્કાર ! સૌ મિત્રો મજામા હશો. ભરૂચ નેચર કલબ તરફથી e-Newsletter નો પ્રથમ અંક આપ સૌ મિત્રો સમક્ષ રજૂ કરી રહ્યા છીએ ત્યારે આપ સૌ મિત્રો તરફથી પણ સારો આવકાર અને પ્રતિસાદ મળશે તેવી અમને આશા છે. આપણો ભરૂચ જીલ્લો પશ્ચિમે દરિયા કિનારા સાથે  જ્યારે પૂર્વમા સાતપૂડાની ટેકરીઓ અને શૂળપાણિશ્વરના જંગલો સાથે જોડાયેલો હોવાને કારણે કુદરતી સ્મૃધ્ધતાની બાબતમા આગવુ સ્થાન ધરાવે છે. તેમા વળી માઁ નર્મદા જેવી રાજ્યની સૌથી વિશાળ અને વિપુલ જળરાશી ધરાવતી નદી ભરૂચના આંગણેથી પસાર થતી હોય ત્યારે કુદરતી સમૃધ્ધિમા કોઇ ખોટ રહે ખરી ? ખરેખર આપણે ભરૂચવાસીઓ ખુબ ભાગ્યશાળી છીએ. આખો ભરૂચ જીલ્લો નર્મદાની ગોદમા સમાયેલો છે અને નૈસર્ગિક સૌદર્ય છૂટા હાથે વેરાયેલુ છે પણ આપણે આપણી આ કુદરતી સંપદા પ્રત્યે સભાન છીએ ખરા ? પશુ,પક્ષીઓ,પ્રાણીઓ,વૃક્ષો,લતા-વેલાઓ,અસંખ્ય જીવજંતુઓથી સમૃધ્ધ કુદરતમા આપણે એકલા નથી અને એટલે જ આપણુ અસ્તિત્વ સલામત છે. પણ વિકાસની હરિફાઇમા આપણે આપણા સિવાયના વિશ્વથી અજાણ બની રહ્યા છે અથવા જાણ્યે અજાણ્યે તેની ઉપેક્ષા કરી રહ્યા છીએ. આપણે જ્યારે વિકાસની હરણફાળો ભરી રહ્યા છીએ ત્યારે આપણી પ્રાકૃતિક સંપદા તરફ આપણી જવાબદારીઓ પણ એટલી જ વધી જાય છે. વિકાસની હરણફાળમા કુદરતની અવગણના ના થઇ શકે. આપણી સતત ભાગતી રહેતી રોજ-બરોજની દુનિયામાથી થોડો સમય કાઢી પ્રકૃતિને નિરખી લેવાની વૃતિ કેળવીશું તો જરૂરથી આપણે સૌ નૈસર્ગિક સંપત્તિને સાચવવા તરફ પણ એક પગલુ માંડી શકીશુ. વધુને વધુ લોકો કુદરત તરફ એક નજર માંડતા થાય તે જ આપણા સૌ નો  હેતુ છે. તેના ભાગ રૂપે ભરૂચ નેચર કલબના નામે સૌ મિત્રોને સંગઠિત કરવાનુ નક્કી કર્યુ. સૌ મિત્રો વચ્ચે એક સંપર્કસેતુ બને અને  આપણી આસપાસની ઉપયોગી માહિતિ નાના મોટા સૌને મળતી રહે એ હેતુથી  શ્રી હિરેનભાઇ મજીઠીયાએ e-Newsletter પ્રકાશિત કરવાનો વિચાર પણ રજૂ કર્યો અને અમે સૌ મિત્રો શ્રીનીતીન ભટ્ટ, શ્રીઅમિત દવે, શ્રીજુગલકિશોર પટેલ, શ્રીઘનશ્યામસિંહ ડાભીને પણ તે યોગ્ય લાગતા ઉત્સાહપૂર્વક સૌ મિત્રોએ નક્કી કર્યુ કે હાલમા પ્રાયોગિક ધોરણે દર મહિને e-Newsletter પ્રકાશિત કરવો. જેના ફળ રૂપે આ પ્રારંભિક અંક આપ સૌ સમક્ષ રજૂ કરતા અમે સૌ મિત્રો રોમાંચ અને આનંદની લાગણી અનુભવીએ છીએ. પ્રથમ અંક હોવાથી હજી તેનુ ચોક્ક્સ માળખુ નક્કી કરેલ નથી પણ સમય સાથે આપ સૌના પ્રતિસાદ અને આપણા સૌની જરૂરિયાતના આધારે તેનુ માળખુ નિશ્ચિત કરતા જઇશુ. આપ સૌ મિત્રો પણ તમારા મંત્વયો, પ્રકૃતિ અવલોકનો, પ્રકૃતિ નોંધ વગેરે આ e-Newsletter માં રજૂ કરી સહભાગી થશો તો અમને આનંદ થશે અને e-Newsletter વધુ સમૃધ્ધ બનાવી શકાશે. તમારા વિચારો, મંત્વ્યો કે નોંધ તમે bharuch.nature.club@gmail.com પર મોકલી શકો છો. આપ સૌ મિત્રોના સહકારની અપેક્ષા સહ. આભાર.

 

 

 

હવે પછીના eNewsletter માં એક પક્ષી વિષે, એક વૃક્ષ/છોડ વિષે લેખ હશે જે ફોટોગ્રાફ સાથે હશે. આઉપરાંત, સામાન્ય/વિશેષ માહિતી અને પ્રકૃતિ વિષે થોડી માહિતી હશે.

તમે પણ તમારા વિચારો, ફોટો સાથેના લેખ અને નોટ્સ ઉપર રહેલ eMail પર મોકલી શકો છો.

 

***********************   

આ પ્રયાસોને વધુ અસરકારક બનાવે તેવા આપના સૂચનો આવકાર્ય છે.

**************************

State Birds Of Our Nation

A very good information on the State Birds Of Our Nation all would like to have.

HOUSE SPARROW– DECLINING POPULATION

Universally familiar in appearance, the widespread and once abundant house sparrow has become a mystery bird and is becoming increasingly rare all over the world.

They are vanishing from many big cities, but are still not uncommon in small towns and villages. India has seen a massive decline of sparrows in recent years

March 20 was declared the World House Sparrow Day.

Food

The house sparrow is an intelligent bird that has proven to be adaptable to most situation, i.e. nest sites, food and shelter, so it has become the most abundant songbird in the world.

Sparrows are very social birds and tend to flock together through most of the year. A flock’s range covers 1.5-2 miles, but it will cover a larger territory if necessary when searching for food. The sparrow’s main diet consists of grain seeds, especially waste grain and live stock feed. If grain is not available, its diet is very broad and adaptable. It also eats weeds and insects, especially during the breeding season. The parasitic nature of the house sparrow is quite evident as they are avid seekers of garbage tossed out by humans. In spring, flowers (especially those with yellow colours) are often eaten crocuses, primroses and aconites seem to attract the house sparrow most. The birds also hunt butterflies.

Housing

House sparrows are generally attracted to buildings for roosting, nesting, and cover. They look for any man-made nook or cranny to build their nests. Other nesting sites are clothes line poles with the end caps open, lofts, kitchen garden etc. The sparrow makes its home in areas closely associated with human habitation.

Causes of Decline

There are various causes for dramatic decrease in their population, one of the more surprising being the introduction of unleaded petrol, the combustion of which produces compounds such as methyl nitrite, a compound which is highly toxic for small insects, which forms a major part of a young sparrow’s diet. Other being areas of free growing weeds, or reduction in number of badly maintained buildings, which are important nesting opportunities for sparrows. Ornithologists and wildlife experts speculate that the population crash could also be linked to a variety of factors like the lack of nesting sites in modern concrete buildings, disappearing kitchen gardens, increased use of pesticides in farmlands and the non- availability of food sources.

Help Bird

Sparrows are in trouble all over the country, and they need our help! We should do everything we can to make sure they get the right food and the proper nesting places.

1. Ban the Catapult Campaign
We all love Mother Nature and its bountiful gift of birds, animals and plants, which in the recent past has come under threat from all quarters. We should try to convince people to lobby for a ban on the use of catapults.
2. Feed the birds

Ideally, food should be provided all year round for birds, but in winter and summer, birds need us more as their natural food and water sources decrease.

During the rainy season, keep the feeders in places where they will not come in contact with water. Installing feeders near bushes reduces predation by birds but provides a hiding place for cats.

3. Birds and water
Water is important to birds, both for drinking and for bathing. so it should be changed every day.
4. Hygiene
Hygiene is important. Clean up spilt grain and uneaten food; this will reduce the spread of disease.
5. Birds and salt
Most garden birds are poor at coping with salty food, it is important not to offer them anything with appreciable amount of salt in it. As such, salty fats, salty rice, salted peanuts, most cured foodstuffs, chips, etc. should not be offered to birds.
6. Native gardening
Avoid planting exotic varieties of plants in your garden use only native species of plants as they help in attracting birds and also attract native insects and pests which are an important source of food for birds and other native wildlife. Use native plants for hedges as they constitute an important part of the urban ecosystem.

IT IS NOW OR NEVER.

ફ્લેમિંગો, કુંજ અને શિકારી પક્ષીઓ સહિત દોઢ લાખથી પણ વધુ પક્ષીઓનું રણમાં ઉતરાણ

પાટણ જિલ્લાના સાંતલપુર, રાધનપુર અને સમી પંથકને અડીને આવેલા રણ વિસ્તારમાં હાલમાં ફ્લેમિંગો અને કુંજ સહિતના ૧.૫૦ લાખ જેટલા પક્ષીઓએ ઉતરાણ કર્યું હોવાનો અંદાજ વન વિભાગ દ્વારા હાથ ધરાયેલી પાણીના પક્ષીઓની ગણતરીમાં મળ્યો છે.

ચોમાસામાં વરસાદ સારો થતાં આ રણ વિસ્તારના કેટલાક ભાગોમાં જળાશયોની જેમ પાણીના તલાવડાં ભરાયા હતા. શિયાળાની શરૂઆતથી પાણી છીછરુ થવા લાગતાં આ વિસ્તારમાં કચ્છના રણમાં વસવાટ કરતાં ફ્લેમિંગો અને કુંજ સહિતના પક્ષીઓએ ઉતરાણ કર્યું હતું. હાલમાં ૧.પ૦ લાખથી પણ વધુ સંખ્યામાં વિવિધ પક્ષીઓનો રણ વિસ્તારમાં કલરવ સંભળાઇ રહ્યો છે

પાણી માટે ખિસકોલી અને પોપટ વચ્ચે ‘યુદ્ધ’, જુઓ